ISSN (online) 2544-1272
Rozprawy Naukowe 64 - 2019, 1-10
DOI:
Pozycja sportu w systemach politycznych współczesnego świata
Zbigniew Dziubiński, Joanna Zaczyńska vel Zaczek
Celem pracy jest ukazanie pozycji sportu w systemach politycznych współczesnego świata, a właściwie w jego dwóch skrajnych formach, a mianowicie w autorytaryzmie i totalitaryzmie oraz w liberalnej demokracji. Do osiągnięcia tego celu wykorzystano trzy podstawowe teorie nauk społecznych, takie jak funkcjonalizm strukturalny, symboliczny interakcjonizm, ale także teorię konfliktu społecznego. Zastosowano takie metody badawcze, jak idiograficzna i nomotetyczna, a także indukcyjna i dedukcyjna. W systemach autorytarnych i totalitarnych sport jest wykorzystywany w sposób instrumentalny i służy celom tyrana lub reżimu, które mają charakter propagandowo-polityczny i militarno-utylitarny. W systemach tych sport służy realizacji celów despoty i konformistycznie zorientowanych jego popleczników. W liberalnych demokracjach sport widowiskowy rozwija się z woli społeczeństwa, które jest suwerenem i określa jego status, niezależnie od tego, czy jego rozwój jest stymulowany wsparciem administracji rządowej i samorządowej, czy aktywnością wolnych obywateli na wolnym rynku. Wszystko to powoduje, że wzory aktywnego wypoczynku i sportowego stylu życia są tworzone na masową skalę, ale istnieje również potrzeba konsumpcji sportowej, która wynika z charakteru społeczeństwa (post)nowoczesnego, zorientowanego na realizację wartości hedonistycznych z domieszką ekstremalnych doświadczeń emocjonalnych.
The position of sport in political systems of the modern world
The aim of the work is to show the position of sport in the political systems of the modern world, and in fact in its two extreme forms, namely in authoritarianism and totalitarianism and in liberal democracy. To achieve this goal, three basic theories of social sciences were used, such as structural functionalism, symbolic interactionism, but also the theory of social conflict. Research methods such as idiographic and nomotics as well as inductive and deductive methods have been applied. In authoritarian and totalitarian systems, sport is used in an instrumental way and serves the purposes of a tyrant or regime that is propaganda-political and military-utilitarian. In these systems, sport serves to achieve despotic goals and conformistically oriented supporters. In liberal democracies, the spectacular sport develops out of the will of the society, which is the sovereign and determines its status, regardless of whether its development is stimulated by the support of government and self-government administration or the activity of free citizens on the free market. All this means that patterns of active rest and sporting lifestyle are created on a massive scale, but there is also a need for sport consumption, which results from the character of a (post) modern society, oriented to the implementation of hedonistic values with an admixture of extreme emotional experiences.