
ISSN (online) 2544-1272
Małgorzata Pstrocka-Rak, Beata Blachura
Cel badań.
W artykule zaprezentowano problem kształcenia kadr w zakresie turystyki na poziomie studiów wyższych na wrocławskiej Akademii Wychowania Fizycznego. Celem artykułu jest wskazanie obszarów i kierunków działań zmierzających do udoskonalenia kształcenia na kierunku turystyka i rekreacja tak, aby w możliwie największym stopniu zaspokajało ono potrzeby i spełniało oczekiwania studentów.
Materiał i metody.
Aby zrealizować główny cel badawczy, zastosowano metodę sondażu diagnostycznego (technika ankiety audytoryjnej) oraz metodę analizy i krytyki piśmiennictwa. W badaniach ankietowych wzięli udział studenci III roku I stopnia (97 osób) oraz II roku II stopnia (67 osób), kończący studia na Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu na kierunku turystyka i rekreacja.
Wyniki i wnioski.
Studenci dokonali oceny kształcenia na badanym kierunku m.in. w zakresie programu nauczania, organizacji studiów oraz infrastruktury uczelni. W efekcie autorki zidentyfikowały dwa obszary oraz sześć kierunków działań, których celem będzie udoskonalenie oferty kształcenia na analizowanym kierunku.
Słowa kluczowe:
szkolnictwo wyższe, kształcenie kadr dla turystyki, kierunek turystyka i rekreacja, Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, sondaż diagnostyczny
Improving academic teaching of tourism and recreation students
Background.
The paper presents the issue of training professionals in tourism at the higher education level at the University School of Physical Education in Wrocław. The aim of the article is to identify areas and directions of activities to improve teaching in Tourism and Recreation in order to fulfil the needs and meet the expectations of students to the greatest possible degree.
Material and methods.
The method of literature analysis and critique, as well as the method of diagnostic survey (auditorium questionnaire technique) were used to achieve the main purpose of the research. Students of the third year of the first degree studies (97 persons) and of the second year of the second degree studies (67 persons), who would soon graduate from the University School of Physical Education in Wrocław, Tourism and Recreation specialisation, took part in the survey.
Results and conclusions.
The students evaluated the education process in the fields of, among others, the curriculum, study organization, and the University infrastructure. As a result, the authors identified two areas and six directions for improvement aimed at improving the educational offer within the analysed specialisation.
Key words:
higher education, educating tourism professionals, Tourism and Recreation specialisation, University School of Physical Education in Wrocław, diagnostic survey
Paweł Świder, Wojciech J. Cynarski, Krzysztof Kubala
Cel badań.
Głównym celem artykułu jest przedstawienie możliwości rozwoju turystyki sztuk i sportów walki na przykładzie wyjazdów studyjnych do krajów europejskich i dalekowschodnich.
Materiał i metody.
W celu rozwiązania problemu badawczego zastosowano metodę porównawczą. Dodatkowo przeprowadzono kwerendę i analizę źródeł, wykorzystano także obserwację uczestniczącą.
Wyniki.
W artykule omówiono różne aspekty turystyki sztuk i sportów walki (naukowe, kulturowe, sportowe i szkoleniowe), jak również przedstawiono główne jej obiekty – klasztor Shaolin w Dengfeng i Park Taekwondo w Muju. Dodatkowo poddano analizie logistyczne i organizacyjne elementy wyjazdów związanych z turystyką sztuk i sportów walki.
Wnioski.
Turystyka sztuk i sportów walki ma możliwość dalszego rozwoju i ewolucji dzięki masowej reklamie tych form aktywności w telewizji i innych mediach. Może się ona rozwijać wieloobszarowo, zarówno w aspekcie turystyki naukowej, jak i bezpośrednio technicznej, związanej ze sztukami i sportami walki oraz ich praktykowaniem i poszerzaniem kwalifikacji w wyspecjalizowanych jednostkach, tj. turystyki sportowej i kulturowej.
Słowa kluczowe:
turystyka kulturowa, sztuki walki, sporty walki, nauka
Tourism of martial arts and combat sports among academics
Background.
The article mainly focuses on the possible development of martial arts and combat sports tourism on the basis of examples of study visits to European and Far Eastern countries.
Material and methods.
Comparative method was applied to examine the research problem. Furthermore, review and analysis of relevant resources was performed and participant observation was used.
Results.
The article discusses various aspects of martial arts and combat sports tourism, i.e. those related to education, culture, sports, training, and presents the main destinations for martial arts tourism – the Shaolin Monastery in Dengfeng and the Taekwondo Park in Muju. Additionally, logistic and organisational aspects of journeys related to martial arts and combat sports are analysed.
Conclusions.
Martial arts and combat sports tourism may continue to develop and evolve owing to massive advertising of this activity on television and in other media. The development may be multifaceted, relating to both educational tourism and sports tourism, the latter focusing on technical aspects directly connected with the practice of martial arts and combat sports and efforts to expand one’s qualifications in specialised facilities.
Key words:
cultural tourism, martial arts, combat sports, education
Edyta Pijet-Migoń
Cel badań.
Wskazanie na podstawie studium przypadku lotniska Tempelhof w Berlinie na możliwości wykorzystania nieczynnych obiektów infrastruktury transportowej do celów turystycznych i rekreacyjnych, wraz z zarysowaniem problemów towarzyszących temu procesowi.
Materiał i metody.
W pracy posłużono się studium literatury oraz dokumentów historycznych i planistycznych, a także analizą stron internetowych i portali społecznościowych. Istotne były też własne obserwacje z wizyt studyjnych w porcie lotniczym Tempelhof.
Wyniki.
Lotnisko Tempelhof, nazywane „matką wszystkich lotnisk”, było jednym z najstarszych lotnisk Europy i przez wiele lat stanowiło ikonę Berlina. Monumentalny terminal lotniczy należał do największych budynków na świecie. Lotnisko miało bardzo interesującą historię. Odegrało wielką rolę w czasie blokady Berlina i organizacji słynnego mostu powietrznego. Po zamknięciu lotniska 31.10.2008 r. utworzono na jego obszarze park kulturowy nazwany parkiem Wolności (Tempelhofer Park).
Wnioski.
Nowy park jest przykładem nowatorskiego podejścia do dawnej infrastruktury lotniczej i wykorzystania jej na potrzeby turystyki i rekreacji. Działanie takie może być kontrowersyjne pod względem ekonomicznym, przynosząc jednak wiele korzyści społecznych i wizerunkowych. Berliński park Wolności stał się współczesnym symbolem partycypacji społeczeństwa w zarządzaniu miastem.
Słowa kluczowe:
infrastruktura lotnicza, port lotniczy, atrakcja turystyczna, rekreacja, park Tempelhof
Aviation heritage used for tourist and recreational purposes: a case study of the former Tempelhof Airport in Berlin
Background.
On the example of the Tempelhof Airport in Berlin, pointing at the opportunities to use former transport facilities for tourist and recreational purposes, and outlining the problems associated with the process.
Material and methods.
The author applied a survey of literature, as well as historic and planning documents. Internet sites and social media were also analysed. Own observations of study visits to the Tempelhof Airport contributed to the methods.
Results.
The Tempelhof Airport, called ‘the mother of all airports,’ is one of the oldest European airports and constitutes an icon of Berlin. Its monumental terminal building, used to be among the biggest architectural structures in the world. Tempelhof played a major role during the blockade of West Berlin in 1949, receiving most flights of the airbridge. After the airport closure on 31 October 2008, the area was converted into a culture park known as Freedom Park or Tempelhofer Park.
Conclusions.
The new park represents an innovative approach to the former aviation infrastructure and its use to serve tourism and recreation. The attitude may seem economically controversial but it brings much social benefit and creates a positive image of the city. The Freedom Park in Berlin has become a contemporary symbol of community involvement in city management.
Key words:
aviation infrastructure, airport, tourist attraction, recreation, Tempelhofer Park
Małgorzata Suchanecka, Katarzyna Graja
Cel badań.
W obecnych czasach człowiek dąży do osiągnięcia wysportowanej i atrakcyjnej sylwetki. Chcąc osiągnąć wykreowany przez społeczeństwo idealny wygląd, wiele osób decyduje się na podjęcie aktywności. Celem pracy było zbadanie postrzegania własnej atrakcyjności i jej zestawienie z rzeczywistym obrazem ciała, określonym na podstawie pomiarów antropometrycznych.
Materiał i metody.
Badaniem została objęta grupa 107 mężczyzn i kobiet trenujących we wrocławskich siłowniach i w fitness clubach. Uczestnicy badania dokonali samooceny swojego wyglądu na podstawie formularza Skali Oceny Ciała (Body Esteem Scale, BES), dostosowanego do populacji polskiej, autorską ankietę). Wykonano im także pomiary antropometryczne.
Wyniki.
Większość respondentów uprawiała aktywność fizyczną rekreacyjnie i w celu poprawy wyglądu lub kondycji. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety w trakcie treningów oceniali się lepiej niż przed ich rozpoczęciem. Wszyscy ankietowani zaobserwowali poprawę samopoczucia oraz wyglądu. W odniesieniu do większości badanych komponentów BES mężczyźni oceniali się lepiej niż kobiety.
Wnioski.
Postrzeganie własnej atrakcyjności nie zawsze jest zgodne z rzeczywistym obrazem ciała u osób ćwiczących. Jednak zależności pomiędzy niektórymi wskaźnikami proporcji ciała a średnimi ocenami skali BES wykazały, że osoby mające masę ciała mieszczącą się w granicach normy oceniają się w niektórych kategoriach istotnie lepiej niż osoby z nadwagą i otyłe.
Słowa klucze:
aktywność fizyczna, postrzeganie siebie, BES, pomiary antropometryczne
Body image based on self-evaluation and anthropometric studies in people training in Wrocław fitness clubs
Background.
Nowadays, the pressure to attain fit and physically attractive figure is widely observed. In order to reach this goal, many people decide to undertake physical activities. The aim of the study was to analyse the self-perception of one’s attractiveness and to compare the results with the actual body look, determined by anthropometric indicators.
Material and methods.
The study involved 107 men and women practising in gyms and fitness clubs in Wrocław. The participants were asked to self-evaluate their bodily attractiveness on the basis of the Body Esteem Scale (BES) adapted to the Polish population and to fill in a questionnaire developed by the authors. Anthropometric measurements were also performed.
Results.
The majority of the respondents engaged in physical activities for recreational reasons and in order to improve their body shape and physical condition. Both men and women evaluated themselves better during the training than before they took on the training. All participants reported an improvement in their disposition and appearance. Men demonstrated a higher self-esteem than women in most BES components.
Conclusions.
The perception of one’s attractiveness is not always consistent with the actual body image of trainees. However, correlations between some body indices and average BES scores have proved that people with a body weight within the normal range assess themselves significantly better in certain categories than the overweight and obese.
Key words:
physical activity, self-perception, BES, anthropometric measurements
Julia Pietsch, Małgorzata Piskunowicz
Coraz więcej prac sugeruje, że bycie aktywnym fizycznie wiąże się nie tylko ze zdrowiem fizycznym, ale również z wyższą sprawnością poznawczą w starzejącej się populacji. Aktywność fizyczna wydaje się wpływać na sprawność poznawczą osób starszych, zmniejszając ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera i choroby Parkinsona, która może przebiegać z otępieniem. Spowalnia progresję zarówno łagodnych zaburzeń poznawczych, jak i choroby Alzheimera czy choroby Parkinsona. Pozwala na poprawę jakości życia osób starszych, które dzięki regularnym ćwiczeniom uzyskują w testach oceniających sprawność poznawczą wyższe wyniki. Aktywność fizyczna ma również wpływ na polepszenie nastroju osób starszych oraz zwiększenie poziomu samodzielności w realizacji zadań życia codziennego. Pozytywne efekty podejmowania działań ruchowych obserwuje się zarówno u osób dotkniętych chorobami neurodegeneracyjnymi, jak i u zdrowych czy też u osób starszych, u których obniżenie sprawności poznawczej zachodzi w przebiegu starzenia fizjologicznego. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie koncepcji na temat wpływu aktywności fizycznej na sprawność poznawczą oraz przegląd aktualnych badań dotyczących związku między aktywnością fizyczną a sprawnością poznawczą wśród osób starszych, szczególnie tych dotkniętych otępieniem lub łagodnymi zaburzeniami poznawczymi.
Słowa kluczowe:
aktywność fizyczna, pomyślne starzenie się, procesy poznawcze
Influence of physical activity on cognitive efficiency in older adults
A growing body of research suggests that being physically active is related not only with physical health but also with higher cognitive performance in the aging population. Physical activity seems to affect cognitive efficiency in older adults, reducing the risk of Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease, which may be associated with dementia. It slows down the progression of mild cognitive impairment, but also of Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease. Physical activity helps to improve the quality of life in older adults, who perform better on cognitive tests. It also evokes a better mood among the elderly and increases the level of self-reliance in the activities of daily living. Positive effects of physical activity are observed not only among subjects affected by neurodegenerative diseases but also in healthy older adults and in those with a cognitive decline as a result of physiological aging. The aim of the study is to present the concepts of the influence of physical activity on cognitive efficiency, as well as to discuss the present research on the association between physical activity and cognitive agility among the elderly, especially those with dementia or mild cognitive impairment.
Key words:
physical activity, satisfactory aging, cognitive processes
Karolina Kostorz, Agnieszka Kowalczyk, Agata Skorupińska
Cel badań.
Emocje stanowią niezbędny składnik współzawodnictwa sportowego. Celem analiz było ukazanie zależności między intensywnością i oceną pobudzenia somatycznego i poznawczego oraz pewności siebie a stażem treningowym u wyczynowych bokserów.
Materiał i metody.
Badaniami objęto 59 osób. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, technikę ankietową. Jako narzędzie wykorzystano skalę do badania emocji występujących we współzawodnictwie sportowym (CSA I-2RD) autorstwa Borek-Chudek.
Wyniki.
Niższą intensywność pobudzenia poznawczego i somatycznego oraz wyższą intensywność pewności siebie zaobserwowano u bokserów ze stażem treningowym powyżej 5 lat (
p
< 0,0001). Stwierdzono, że bardziej mobilizująco oceniają oni swoje pobudzenie poznawcze (
p
< 0,0001) i somatyczne (
p
< 0,0001) oraz pewność siebie (
p
< 0,02). Wykazano, że najsilniej objaśniającymi zmiennymi modelowymi były oceny pobudzenia somatycznego (
p
< 0,000001) i poznawczego (
p
< 0,000001). Nie odnotowano wpływu płci na zbiór zmiennych zależnych. Zaobserwowano wysoką zależność dodatnią między intensywnością pobudzenia poznawczego i somatycznego (0,77) oraz silne korelacje ujemne między nimi a pozostałymi zmiennymi. Wykazano mocną pozytywną zależność między intensywnością pewności siebie a oceną pobudzenia poznawczego (0,74) i somatycznego (0,71) oraz pewności siebie (0,69). Ocena pobudzenia poznawczego bardzo wysoko korelowała dodatnio z oceną pobudzenia somatycznego (0,96) oraz mocno z oceną pewności siebie (0,73), które także były ze sobą silnie pozytywnie powiązane (0,71).
Wnioski.
Sugeruje się przeprowadzenie longitudinalnych badań z zastosowaniem przekrojowo-sekwencyjnego schematu analiz na terenie kilku województw i wśród zawodników różnych dyscyplin sportów walki. Istotne byłoby również uwzględnienie w badaniach zmiennych osobowościowych.
Słowa kluczowe:
sporty walki, boks, pobudzenie somatyczne, pobudzenie poznawcze
Excitement and training experience in professional boxers
Background.
The aim was to show the relationship between the intensity and evaluation of somatic and cognitive excitement and self-confidence, and training experience in professional boxers.
Material and methods.
The study involved 59 people. The diagnostic survey method and the questionnaire technique were applied. The tool was the Revised Competitive State Anxiety Inventory-2 (CSA I-2RD) developed by Borek-Chudek.
Results.
A lower intensity of cognitive and somatic excitement and a higher self-confidence was seen in boxers with training experience of over 5 years (
p
< 0.0001). They assessed their cognitive (
p
< 0.0001) and somatic (
p
< 0.0001) excitement and self-confidence (
p
< 0.02) as more motivating. The most explanatory model variables were the assessments of the somatic (
p
< 0.000001) and cognitive (
p
< 0.000001) excitement. There was no effect of gender on the set of dependent variables. A high positive correlation was observed between the intensity of cognitive and somatic excitement (0.77) and strong negative correlations between them and the other variables. A strong positive correlation existed between the intensity of self-confidence and the assessment of cognitive (0.74) and somatic (0.71) excitement and self-confidence (0.69). The assessment of cognitive excitement was highly positively correlated with that of somatic excitement (0.96) and strongly correlated with that of self-confidence (0.73), which were also strongly positively correlated with each other (0.71).
Conclusions.
It is suggested to conduct longitudinal studies with the cross-sectional analysis pattern among athletes of various combat sports, in several provinces. Considering personality variables would also be noteworthy.
Key words:
combat sports, boxing, cognitive excitement, somatic excitement
Marta Szczypińska
Cel badań.
Powodzenie w sporcie oraz postawa wobec uprawianej dyscypliny zależą od środowiska rodzinnego. Rodzice uczą dziecko właściwych postaw i motywują do podejmowania kolejnych wyzwań. Celem pracy było sprawdzenie różnic międzypłciowych w retrospektywnej ocenie postaw rodzicielskich, lęku i poczucia własnej skuteczności u zawodników w sporcie kwalifikowanym. Kolejny cel stanowiło określenie, czy istnieją u tych zawodników korelacje pomiędzy retrospektywną oceną postaw rodzicielskich a lękiem i poczuciem własnej skuteczności.
Materiał i metody.
Grupa badana obejmowała 53 zawodniczki i 46 zawodników AZS AWF Warszawa. Uczestników proszono o wypełnienie 3 kwestionariuszy (KPR-Roc, STAI, GSES). Na podstawie uzyskanych wyników przeprowadzono porównanie oraz wyznaczono korelacje.
Wyniki.
Zaobserwowano istotne różnice międzypłciowe w zakresie skali Ojciec – postawa nadmiernie ochraniająca (
p
< 0,05), lęku jako cechy (
p
< 0,05) i poczucia własnej skuteczności (
p
< 0,05). Wystąpił też ujemny związek między postawą akceptacji u matki a lękiem jako stanem (
p
< 0,05) oraz między postawą autonomii u matki a lękiem jako stanem (
p
< 0,05) w grupie kobiet. Postawa niekonsekwentna ojca była dodatnio związana z lękiem jako cechą (
p
< 0,05). Postawa niekonsekwentna matki korelowała z lękiem jako stanem (
p
< 0,01) i lękiem jako cechą (
p
< 0,05). Stwierdzono ujemną korelację postawy autonomii ojca z lękiem jako cechą (
p
< 0,01).
Wnioski.
Zawodniczki praktycznie nie różniły się od zawodników w sporcie kwalifikowanym pod względem oceny retrospektywnej postaw rodzicielskich, występowały natomiast różnice w skali lęku jako cechy i w poczuciu własnej skuteczności. Postawa nadmiernie wymagająca oraz niekonsekwentna rodziców korelowały z lękiem dodatnio, natomiast postawa autonomii i akceptacji – ujemnie.
Słowa kluczowe:
postawy rodzicielskie, lęk, poczucie własnej skuteczności, sport akademicki
An overly demanding and inconsistent parents’ attitude and anxiety and self-efficacy in qualified sport competitors
Background.
Success in sport depends on the family environment. The aim of the paper was to verify sex differences in the retrospective assessment of parental attitudes, anxiety, and self-efficacy in semi-professional competitors. Another goal consisted in checking if there were correlations between the retrospective assessment of parental attitudes and the anxiety and self-efficacy among semi-professional athletes.
Material and methods.
The research involved 99 athletes of AZS AWF Warsaw. They were asked to complete 3 questionnaires (KPR-Roc, STAI, GSES). On the basis of the results, a comparison was performed and correlations were determined.
Results.
Significant between-sex differences were observed in the scales of Father: an overly protective attitude (
p
< 0.05), anxiety as a trait (p < 0.05), and self-efficacy (
p
< 0.05). Among women, there was a negative relationship between mother’s attitude of acceptance and mother’s attitude of autonomy – and anxiety as a state (
p
< 0.05). Father’s attitude of inconsistency turned out positively related to anxiety as a trait (
p
< 0.05). Mother’s attitude of inconsistency correlated with anxiety as a state (
p
< 0.01) and anxiety as a trait (
p
< 0.05). A negative correlation was found between father’s attitude of autonomy and anxiety as a trait (
p
< 0.01).
Conclusions.
Female semi-professional athletes practically did not differ from males in terms of the retrospective assessment of parental attitudes, but there were differences concerning anxiety as a trait and self-efficacy. An overly demanding and inconsistent parental attitude correlated positively with anxiety, while the attitude of autonomy and acceptance – negatively.
Key words:
parental attitudes, anxiety, self-efficacy, academic sport
Eligiusz Madejski, Grażyna Kosiba, Janusz Jaworski, Roger Madejski
Cel badań.
Ocena poziomu umiejętności ruchowych dzieci objętych nauczaniem wczesnoszkolnym.
Materiał i metody.
Badania przeprowadzono wśród losowo dobranych dzieci uczęszczających do klas I–III szkół podstawowych w Krakowie. Wzięło w nich udział 334 uczniów w wieku 7–8 lat, 365 w wieku 8–9 lat i 317 w wieku 9–10 lat, łącznie 498 dziewcząt i 518 chłopców. W badaniach zastosowano technikę testu osiągnięć szkolnych. Do statystycznego opracowania wyników wykorzystano program SPSS 21 (IBM Corp., 2012).
Wyniki.
Najwyższy odsetek badanych w zakresie poziomu umiejętności ruchowych mieścił się w przedziałach średnim i wysokim. Uczniowie klas młodszych najlepiej wykonywali kozłowanie piłki, skok w dal z miejsca, skok zawrotny przez ławeczkę gimnastyczną, prowadzenie piłki wewnętrzną częścią stopy oraz podpór przodem. Z kolei najwięcej problemów sprawiał im przewrót w tył i leżenie przerzutne.
Wnioski.
Uczniowie w młodszym wieku szkolnym ogólnie prezentują w zakresie wybranych umiejętności ruchowych ponadprzeciętny poziom, wyraźnie różnicowany przez płeć i wiek.
Słowa kluczowe:
umiejętności ruchowe, klasy młodsze, płeć i wiek
Motor skills of early primary school students
Background.
To assess the motor skill level of early primary school students.
Material and methods.
The research was carried out among randomly selected children attending grades 1–3 in primary schools in Cracow, Poland. It covered 334 students aged 7–8 years, 365 aged 8–9 years, and 317 aged 9–10 years; in total, 498 girls and 518 boys. The technique of a school achievement test was applied. The results were statistically analysed with the SPSS 21 software (IBM Corp., 2012).
Results.
The highest percentage of students examined in terms of their motor skill level represented the average or high range. The early school students were best at dribbling the ball, standing long jump, side-to-side bench jumps, keeping the ball with the internal part of the foot, and front support. In turn, back flip and candlestick exercises appeared most difficult.
Conclusions.
Early school students generally show an above-average level of the described selected motor skills, clearly differentiated by sex and age.
Key words:
motor skills, early school students, sex and age
Agnieszka Połaniecka
Cel badań.
Celem pracy była analiza stanu badań nad dziejami kultury fizycznej na Pomorzu w latach 1945–1998.
Materiał i metody.
Zgodnie z zasadami metodologii badań historycznych autor dokonał analizy dostępnej literatury oraz przeprowadził kwerendę zasobów bibliotecznych. Następnie poddał je wnikliwej ocenie pod względem przydatności do dalszych badań.
Wyniki.
Dzieje kultury fizycznej, jak również sportu jako jej elementu, w Polsce w II połowie XX w. podejmowali w swych publikacjach m.in. Szymański, Gaj, Hądzelek, Woltmann, Ponczek, Pasko, Godlewski, Małolepszy, Szubert. W niniejszym artykule podjęto próbę ukazania badań i ich efektów w zakresie rozwoju kultury fizycznej na Pomorzu. W celu szczegółowego i przejrzystego zbadania istniejących opracowań podzielono je według obszarów, których dotyczą – czterech województw utworzonych w wyniku reformy administracyjnej z 1975 r.: szczecińskiego, koszalińskiego, słupskiego i gdańskiego. We wstępie przedstawiono prace obrazujące rozwój kultury fizycznej w Polsce, które podejmują temat w różnych aspektach. Część z nich skupiała się na czynniku ludzkim, inne na rozwoju ruchu sportowego, olimpijskiego, zasięgu społecznym kultury fizycznej, jeszcze inne obrazują rozwój poszczególnych dyscyplin sportowych.
Wnioski.
Przedstawiony stan badań nie wyczerpuje tematu, wskazuje natomiast na potrzebę podjęcia działań zmierzających do uzupełnienia wiadomości z zakresu dziejów kultury fizycznej na Pomorzu w latach 1945–1998.
Słowa kluczowe:
kultura fizyczna, sport, stan badań, Pomorze
State of research on the history of physical culture in Pomerania in years 1945–1998
Background.
The aim of the paper was to illustrate the state of research on the history of physical culture in Pomerania in years 1945–1998.
Material and methods.
In accordance with the principles of historical research methodology, the author analysed the available literature and searched the library resources, then assessing them in detail for their suitability for further research.
Results.
The history of physical culture, as well as sport as its element, in Poland in the second half of the 20 century was described, among others, by Szymański, Gaj, Hądzelek, Woltmann, Ponczek, Pasko, Godlewski, Małolepszy, Szubert. This article illustrates research on the development of physical culture in Pomerania. In order to thoroughly and transparently examine the existing studies, the author presented them according to the areas of their concern, namely, four provinces created as a result of the administrative reform in 1975: Szczecin, Koszalin, Słupsk, and Gdansk. The introduction refers to works on the development of physical culture in Poland, which deal with the aforementioned topic in various aspects. Among the discussed publications are those that focus on the human factor, the development of the sports movement, the Olympics, the social dimension of physical culture, and the development of individual sports disciplines.
Conclusions.
The presented state of research does not fully explore the issue. However, it points at the need for further studies on the history of physical culture in Pomerania in years 1945–1998.
Key words:
physical culture, sport, state of research, Pomerania
Jerzy Nowik
Cel badań.
Celem pracy było przedstawienie nieznanych wydarzeń związanych ze zdobyciem medalu olimpijskiego w Montrealu przez białostoczanina Jerzego Melcera. Autor opisał również tradycje piłki ręcznej w Białymstoku, a także najistotniejsze problemy dotyczące uwarunkowań tej dyscypliny na omawianym terenie bezpośrednio przed igrzyskami w Montrealu.
Materiał i metody.
Materiał źródłowy stanowiła głównie prasa regionalna, w której znalazło się sporo informacji na temat Jerzego Melcera. Ponadto wykorzystano badania z zakresu historii piłki ręcznej, ze szczególnym uwzględnieniem okresu do roku 1976, a także wywiad. Zastosowano także metodę analizy źródeł historycznych.
Wyniki.
Zdobycie medalu olimpijskiego było możliwe dzięki zmianom w organizacji pracy Związku Piłki Ręcznej w Białymstoku (Botuliński), systemom treningowym w reprezentacji Polski (Czerwiński) i klubie AZS Białystok (Wollny) oraz pojawieniu się sportowca o ponadprzeciętnych umiejętnościach i jego ciężkiej pracy (Melcer).
Wnioski.
Sukces sportowy stanowi rezultat współistnienia wielu czynników. W opisanym przypadku były to aspekty organizacyjne, nowoczesne metody treningowe oraz talent sportowy.
Słowa kluczowe:
piłka ręczna, Jerzy Melcer, Białystok, medal olimpijski
Handball in the Bialystok province from the end of hostilities in 1944 to the administrative reform in Poland in 1975
Background.
The aim of the research was to present unknown events related to winning an Olympic medal at the Olympic Games in Montreal by a Bialystok inhabitant Jerzy Melcer. At the same time, the author intended to show the traditions of handball in the city and the most important problems related to the state of the discipline in Bialystok immediately before the Montreal Games.
Material and methods.
The source material was mainly regional press, which significantly reported on Jerzy Melcer. In addition, the author made use of studies referring to handball history, with particular consideration of the period up to 1976, as well as an interview. The method of historical sources analysis was applied in the paper.
Results.
Winning an Olympic medal was a result of changes in the organization of the work of the Handball Association in Bialystok (Botuliński), the training systems in the Polish national team (Czerwiński) and the AZS Bialystok club (Wollny), and the appearance of an athlete with above-average abilities and his hard work (Melcer).
Conclusions.
Sports success is a result of many factors. The described case involved organizational activities, modern methods of training work, and a sports talent.
Key words:
handball, Jerzy Melcer, Bialystok, Olympic medal
WYDAWCA
Akademia Wychowania Fizycznego
we Wrocławiu
Wydawnictwo
al. Ignacego Jana Paderewskiego 35
51-612 Wrocław